Το «Πέτρινο Καράβι» του Χρόνου

«Κυρά Μονοβασιά μου, πέτρινο καράβι μου.
Χιλιάδες οι φλόκοι σου και τα πανιά σου.
κι όλο ασάλευτη μένεις
να με αρμενίζεις μες την οικουμένη»     – Γιάννης Ρίτσος

Από μικρά παιδιά έχουμε μεγαλώσει με παραμύθια με δράκους, πρίγκιπες και φυλακισμένες πριγκίπισσες , κακές μάγισσες που ζουν σε ψηλά και απόρθητα κάστρα με βαθιά θάλασσα γύρω γύρω. Δύσκολα να τα πλησιάσεις για να μπεις εκτός και αν είσαι τυχερός να ζεις σαν χωρικός γύρω από αυτά ή είσαι εσύ ένας από τους πρωταγωνιστές.
Τέλειο σκηνικό για τα παραδοσιακά παραμύθια των αδερφών Γκρίμ ή για τις μυθικές ιστορίες των νεότερων παραμυθάδων με πυργοδέσποινες και ιππότες, η Καστροπολιτεία της Μονεμβασιάς.

Ο ξακουστός βράχος της Μονεμβασιάς πλέει ξένοιαστος σαν «πέτρινο καράβι» στο Μυρτώο πέλαγος αγναντεύοντας προς τον Νότο.

Ίσως η μοναδική νεότερη εν ζωή καστροπολιτεία μετά την Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου που διατηρεί αψεγάδιαστη την ατμόσφαιρα άλλα και τον αρχιτεκτονικό της χαρακτήρα στον Ελλαδικό Χώρο.

» Η Μονεμβασιά είναι ένας Μυστράς που ζει ακόμα» είχε δηλώσει ο Στρατής Μυριβήλης.

Τα ονόματά της πολλά σαν τους αφέντες της.
«Μόνη» +»Έμβασης» = Μονεμβασία η επίσημη ονομασία.
Μονεμβασιά στην ποιητική της εκδοχή. Μονεμβάσια ή Μονοβάσια για τους ντόπιους.
Μαλβουαζί για τους Φράγκους,  Μαλμζύ για τους Άγγλους και  Μενεξέ Καλεσί (Κάστρο λουλουδιών) για τους Τούρκους.
Μικρό Γιβραλτάρ επειδή τυγχάνει να είναι σε σμίκρυνση πανομοιότυπη με το βράχο του Γιβραλτάρ ενώ κατά την αρχαιότητα ήταν γνωστή ως  Άκρα Μίνωα.

Αδύνατον να χάσεις την μοναδική είσοδο της πόλης. Την συναντάς αφού διασχίσεις τη Γέφυρα , ένα στενό λαιμό ξηράς  την μόνη σύνδεσή της με την Πελοπόννησο και φτάσεις μπροστά στη βαριά σιδερένια πόρτα. Στα αριστερά ορθώνεται το Μεσαιωνικό τείχος του Κάστρου κατηφορίζοντας προς την θάλασσα και μπροστά στην είσοδο κυματίζει η σημαία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.
Ένα βήμα σε χωρίζει για να μπείς σε ένα μαγικό κόσμο. Αφήνεις για δευτερόλεπτα πίσω σου το φως της ημέρας και διασχίζεις την σκοτεινή πύλη ώστε να δεις με άλλη ματιά τι κρύβεται πίσω από αυτή.

Γυρνάς πίσω στον χρόνο.
Αντικρίζοντας το κεντρικό πλακόστρωτο καλντερίμι νιώθεις  να περπατούν δίπλα σου οι πρώτοι κάτοικοι με τα φαναράκια και τις βοκαμβίλιες να στολίζουν τους πέτρινους τοίχους. Στο ανηφορικό δρομάκι, την κεντρική αρτηρία της πόλης, έβρισκες τα πάντα· μπακάλικα, μανάβικα, ψαράδικα, το σχολείο, την Αστυνομία ακόμα και Δικαστήριο.
Τώρα την θέση τους έχουν πάρει μικρά μαγαζάκια με τοπικά προϊόντα, αναμνηστικά, καρτ ποστάλ, χειροποίητα κοσμήματα, καλόγουστα μικρά καφέ με πίσω αυλή να βλέπει το πέλαγος.
Περπατώντας δεξιά και αριστερά συναντήσαμε στενά σοκάκια τα περισσότερα με σκαλιά που οδηγούν προς την θάλασσα.
Έντονη είναι η Βενετσιάνικη επιρροή στην διακόσμηση, ακόμα και τις καμινάδες των σπιτιών που είναι χτισμένα στην ανατολική πλευρά ώστε να βλέπουν και εκείνα  το υγρό μπλε στοιχείο.
Τα παλιά αρχοντικά με τα οικόσημα και τις αψίδες, τα λιθόστρωτα δρομάκια με τις χαμηλές καμάρες, οι περίπου σαράντα παλιές εκκλησιές δημιουργούν ένα σκηνικό ηρεμίας, γαλήνης και νοσταλγίας.
Το ωραιότερο και ίσως πιο ρομαντικό  σημείο της Κάτω πόλης είναι πλατεία μπροστά από το Ναό του Ελκομένου Χριστού με το κανόνι. Πρόκειται για ένα μεγάλο μπαλκόνι με θαυμάσια θέα προς την θάλασσα, το Μυρτώο πέλαγος.

Φεύγοντας από το «τουριστικό κέντρο»  και στο τέλος του δρόμου, κοντά στα πίσω τείχη της πόλης στα ανατολικά, ανακαλύψαμε ένα όμορφο καφέ με απέραντη θέα, 18ο° στο πέλαγος. Ήσυχο χωρίς πολλούς επισκέπτες σε αφήνει να αγναντεύεις ανενόχλητος τη θέα κάτω από την σκιά των δένδρων έχοντας παρέα το δροσερό αεράκι και το κελάηδισμα των πουλιών.
Λίγοι το ξέρουν και νιώθεις ότι ανακάλυψες έναν θησαυρό!!

Μέσα στα πλάνα της περιήγησή  μας δεν έλειψε η βόλτα μας στην Άνω πόλη. Για να ανέβουμε χρειάστηκε να ακολουθήσουμε την ανηφορική διαδρομή που διαρκεί περίπου 15 με 20 λεπτά. Καλύτερη ώρα είναι νωρίς το πρωί για την Ανατολή ή το απόγευμα. Εμείς ξεκινήσαμε λίγο μετά τις 6 το απόγευμα και αρχίσαμε την ανηφόρα. Κουραστικό ναι, αλλά η θέα σε αποζημιώνει!
Σαν παζλ ξετυλίγονται μπρος τα μάτια σου οι στέγες των αρχοντικών φτάνοντας να ακουμπήσουν στο μπλε του πελάγους.
Ο φιδωτός δρόμος για το κάστρο, στρωμένος με λείες από χρόνο πέτρες ακόμα ηχεί τα βήματα των πολεμιστών και σε ταξιδεύει στις εποχές των πειρατών και των κουρσάρων!

Ο οικισμός διαιρείται σε δύο τμήματα, καθένα από τα οποία βρίσκεται σε διαφορετικά επίπεδα και έχει ξεχωριστή οχύρωση.
Στην Άνω πόλη, κτισμένη στο πλάτωμα της κορυφής του βράχου, ακατοίκητη σήμερα, υπάρχουν λείψανα πολλών κτιρίων βυζαντινών και μεταβυζαντινών χρόνων.
Εκεί βρίσκεται και η  Αγία Σοφία. Εκκλησία χτισμένη τον 12° αιώνα με οκταγωνικό τρούλο.
Δυστυχώς την περίοδο  της επίσκεψής μας ήταν κλειστή λόγω αναστύλωσης και δεν μπορέσαμε να δούμε το εσωτερικό της.
Προφορικές και γραπτές αναφορές την συνδέουν με το βυζαντινό Παλαιολόγο αυτοκράτορα Ανδρόνικο Β”.
Ήταν αφιερωμένη στην Παναγία την οδηγήτρια και μετά την επανάσταση του 1821 αφιερώθηκε στην Αγία Σοφία.
Πιστεύεται ότι είναι πιστό αντίγραφο της Αγίας Σοφίας στην Κωνσταντινούπολη, πρώην Βυζαντινή πρωτεύουσα.

Η Κάτω πόλη είναι κτισμένη στην ανωφερή βάση της πλευράς του βράχου. Και οι δύο πόλεις περικλείονται με τείχη και επικοινωνούν μεταξύ τους με μία σκάλα λαξευμένη στον βράχο.

Η Βυζαντινή και ενετική καστροπολιτεία δίνει την εντύπωση μια  πόλης φανταστικής που η πάροδος του χρόνου δεν την άγγιξε.

Εμείς μαγευτήκαμε από την ιστορία της, την ατμόσφαιρα την φιλοξενία και την ομορφιά της!

Χxx
Καρτ Ποστάλ
Μαριάνθη Παπαβαγγέλη